Wyszukaj spośród 3591 ofert pracy
Obecnie w Polsce obowiązuje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666). „Kodeks pracy określa prawa i obowiązki pracowników i pracodawców” – art. 1 Kodeksu pracy.
Kodeks pracy jest zbiorem przepisów regulujących prawa i obowiązki pracodawców oraz pracowników objętych stosunkiem pracy. Kodeks obowiązuje bez względu na podstawę prawną zatrudnienia pracowników oraz pracodawców. Od powstania Kodeks był wielokrotnie modyfikowany, ostatnia zmiana zeszła w życie 1 września 2016 roku.
Kodeks pracy składa się z piętnastu działów, które dzielą się na rozdziały, a niektóre rozdziały z kolei dzielą się na oddziały. Każdy z działów reguluje poszczególne tytułowe zagadnienia związane z zatrudnieniem, zarobkami i organizacjami pracowniczymi.
Dział pierwszy: Przepisy ogólne
Definicja pracownika i pracodawcy, przepisy ogólne odnośnie stosowania Kodeksu, podstawowe prawa pracy, równe traktowanie w zatrudnieniu.
Dział drugi: Stosunek pracy
Stosunek pracy, umowy o pracę, terminy i zasady wypowiedzenia, dane osobowe, których może wymagać pracodawca.
Dział trzeci: Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia
Pensja, przychody podczas choroby czy pobytu w szpitalu, odprawy – emerytalna i pośmiertna.
Dział czwarty: Obowiązki pracodawcy i pracownika
Obowiązki pracodawcy i pracownika, długość urlopu na czas szkolenia, sposób sporządzania regulaminu pracy w firmie, kary za nieprzestrzeganie przepisów.
Dział piąty: Odpowiedzialność materialna pracowników
Odpowiedzialność materialna i wysokość odszkodowania za zniszczenie mienia lub inne straty poniesione przez pracodawcę z winy pracownika.
Dział szósty: Czas pracy
Godziny pracy, długość przerw, wynagrodzenie za nadgodziny, praca w nocy, niedzielę i święta, maksymalne godziny pracy w tygodniu.
Dział siódmy: Urlopy pracownicze
Wymiar urlopu, lata, jakie można doliczyć do długości zatrudnienia w zależności od wykształcenie i lat nauki, urlop na żądanie, odwołania pracowników z urlopu, bezpłatny urlop.
Dział ósmy: Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem
Ciąża, urlop macierzyński, zakaz wypowiedzenia umowy o pracę pracownicy w ciąży, urlop ojcowski.
Dział dziewiąty: Zatrudnienie młodocianych
Zatrudnienie pełnoletnich, szczególne przypadki zatrudnienia piętnastolatków, warunki pracy młodocianych, dokształcanie, urlopy.
Dział dziesiąty: Bezpieczeństwo i higiena pracy
Szczegółowe zobowiązanie przeszkolenia z przepisów BHP, odzież ochronna, normy miejsca pracy, aby było bezpieczne, maszyny i sprzęt biurowy, ergonomia pracy.
Dział jedenasty: Układy zbiorowe pracy
Zakres, kompetencje i podstawy prawne przy Związkach Zawodowych oraz innych organizacji reprezentujących pracowników i dbających o ich prawa.
Dział dwunasty: Rozpatrywanie sporów o roszczeniach za stosunku pracy
Prawa pracowników w przypadku wstąpienia na drogę sądową, polubowne opcje rozwiązania sprawy.
Dział trzynasty: Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika
Złamanie przepisów przez pracodawcę lub jego przedstawicieli i konsekwencje pieniężne.
Dział czternasty: Przedawnienie roszczeń
Okoliczności oraz czas po jakim roszczenia ulegają przedawnieniu.
Dział piętnasty: Przepisy końcowe
Pozostałe kwestie, sprawy niedopasowane do poprzednich działów.
Sprawy nieobjęte Kodeksem Pracy podlegają decyzji Ministra Pracy, Rady Ministrów albo są objęte odpowiednimi przepisami Kodeksu Cywilnego.
Instytucją odpowiedzialną za kontrolę i nadzór nad przestrzeganiem praw pracy jest Państwowa Inspekcja Pracy (PIP).