Kiedy poinformować pracodawcę o ciąży?

W niektórych kręgach zwykło się mawiać, że dziecko przewraca świat do góry nogami. Z pewnością zasada ta dotyczy życia zawodowego przyszłej matki, która nie tylko musi się borykać z ograniczeniami kondycyjnymi, ale także zmierzyć z koniecznością przekazania radosnej nowiny. Kiedy poinformować pracodawcę o ciąży, by nie wywołać zgrzytu?

W ciąży i w pracy

Przywileje związane ze stanem błogosławionym przysługują wyłącznie pracownicom zatrudnionym na zasadzie umowy o pracę na czas nieokreślony, określony i na okres próbny. W dwóch ostatnich przypadkach założenia związane z terminami obowiązywania umów są następujące:

• umowa na czas określony zostaje przedłużona do dnia porodu, jeśli termin jej rozwiązania przypada na czas, gdy pracownica będzie miała za sobą trzeci miesiąc ciąży,
• umowa na okres próbny zostaje przedłużona w analogiczny sposób, jeżeli termin jej obowiązywania przekracza 1 miesiąc i jeżeli spełniony zostanie warunek opisany powyżej.

Dysponowanie umową na czas nieokreślony zapewnia z kolei ochronę przed zwolnieniem również w trakcie trwania urlopu macierzyńskiego.

Dzięki nowelizacji Kodeksu pracy od 01.06.2017 r. podobnej stabilności zatrudnienia mogą także oczekiwać pracownice tymczasowe, które posiadają co najmniej dwumiesięczny staż w danej agencji pracy, naliczany dwutorowo, tzn.:

• od momentu zawarcia umowy o pracę, która ma zostać przedłużona,
• 36 miesięcy wstecz od dnia podpisania w/w umowy.

W praktyce wystarczy zatem miesiąc stażu w ramach dawnej współpracy i kolejny miesiąc w ramach współpracy bieżącej, by pracownica mogła liczyć na przedłużenie obowiązującej umowy aż do dnia porodu. Ponadto musi być tutaj spełniony warunek mówiący o ciąży trwającej minimum 3 miesiące.

Kiedy poinformować pracodawcę o ciąży

Przepisy polskiego prawa nie określają, kiedy poinformować pracodawcę o ciąży, rozsądek nakazuje jednak zająć się tym dylematem jak najszybciej. Ciężarnym pracownicom przysługują bowiem następujące przywileje:

• oddelegowanie do wykonywania zadań nieuciążliwych, bezpiecznych i niezagrażających zdrowiu (tu: rozporządzenie RM z 03.04.2017 r.),
• brak nadgodzin i ośmiogodzinny dzień pracy w granicach czasowych: 7:00-21:00,
• podejmowanie obowiązków wymagających pozycji stojącej nie dłużej niż 3 godziny oraz dźwiganie przedmiotów ważących maksymalnie do 3 kg,
• 15 minut przerwy po każdej godzinie spędzonej przed komputerem.

Przeanalizujmy teraz, jak poinformować pracodawcę o ciąży. W tej kwestii obowiązujące prawodawstwo jest już bardziej precyzyjne za sprawą rozporządzenia MZiOS z 30.05.1996 r., gdzie wymienia się literalnie druk zgodny z Mz/L-1. Zwykle widuje się na nim pieczątkę ginekologa, lecz równie dobrze podobne zaświadczenie może wystawić lekarz rodzinny.

To w gestii niedoszłej mamy leży decyzja, czy przedłożenie formularza zostanie poprzedzone rozmową z przełożonym. Będzie miała na to wpływ m.in. kultura obowiązująca w danej organizacji oraz relacje z kadrą zarządzającą. Niemniej odrobina szczerości nikomu nie zaszkodzi – wszak dyskusja będzie dotyczyć stanu faktycznego, a nie wniosku o podwyżkę czy półroczny urlop.

Nasz kolejny artykuł zadedykujemy w przeważającej mierze pracodawcom, co nie oznacza oczywiście braku ciekawych wątków dla pracowników. Zachęcamy do lektury!

Łukasz Jabłoński