Cudzoziemiec musi otrzymać minimalne wynagrodzenie niezależnie od wymiaru etatu

Podziel się z innymi

W ramach znowelizowanych przepisów ustawy o cudzoziemcach nie będzie już można zaoferować obywatelom innych państw pensji niższej niż minimalne wynagrodzenie. I to niezależnie czy praca wykonywana będzie na cały etat, czy też na jego część.

Jakie zatem zmiany dotyczą zatrudniania cudzoziemców?

Otóż od dnia 29 stycznia 2022 roku obowiązują znowelizowane przepisy ustawy z dnia 12 grudnia 2013 roku o cudzoziemcach (Dz.U. z 2021 r. poz. 2354 ze zm.) i zgodnie z nimi jednym z warunków udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę jest wykazanie, iż wysokość miesięcznego wynagrodzenia osiąganego przez cudzoziemca jest nie niższa niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę, niezależnie od wymiaru czasu pracy i rodzaju stosunku prawnego stanowiącego podstawę wykonywania pracy przez cudzoziemca.

Tym samym w myśl obecnie obowiązujących przepisów, przy ubieganiu się o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę, wymiar etatu nie ma znaczenia. Ważnym jest też, iż nowe przepisy stanowią, że wymóg wysokości wynagrodzenia uważa się za spełniony także wtedy, gdy cudzoziemiec pracuje na rzecz więcej niż jednego podmiotu powierzającego wykonywanie pracy i suma uzyskiwanych z tego tytułu wynagrodzeń przekracza wysokość minimalnego wynagrodzenia. Zatem jeśli cudzoziemiec wykaże, iż łącznie z kilku tytułów uzyskuje wynagrodzenie na poziomie nie niższym niż minimalne i spełnia inne warunki wydania zezwolenia, powinien takowe zezwolenie uzyskać.

Ważnym jest również, iż opisane warunki zatrudnienia dotyczą jedynie wniosków o udzielenie zezwolenia na pobyt tymczasowy i pracę. Jeżeli zatem cudzoziemiec przebywa w Polsce na podstawie innego rodzaju dokumentów pobytowych i zezwoleń, wymogi uzyskania poziomu minimalnego wynagrodzenia nie obowiązują. Szczególnie istotne jest w tym przypadku, iż przepisy dotyczące zezwoleń na pracę nadal nie zawierają podobnego zastrzeżenia o konieczności posiadania co najmniej poziomu minimalnego wynagrodzenia, niezależnie od wymiaru etatu. Zatem zezwolenie na pracę nadal można uzyskać, jeśli spełniony będzie warunek minimalnego wynagrodzenia z uwzględnieniem wymiaru etatu.

Co jeszcze jest istotne w kontekście nowych przepisów o zatrudnieniu cudzoziemców?

Generalnie nowelizacja przepisów imigracyjnych budzi sporo wątpliwości, a jedną z najbardziej kontrowersyjnych jest obowiązek uzyskiwania równowartości minimalnego wynagrodzenia. To jest bowiem jeden z wielu przypadków, gdy dochodzi do swego rodzaju kolizji zasad wynikających z przepisów imigracyjnych oraz prawa pracy.

Kontrowersje wynikają z tego, iż wspomniana nowelizacja wprowadziła w pewnym zakresie konieczność stosowania dla pracowników zagranicznego pochodzenia (dla których zatrudnienia konieczne jest uzyskanie odpowiedniego zezwolenia) zasad odmiennych aniżeli zasady ogólne dotyczące minimalnej wysokości wynagrodzenia, stosowane w przypadku pozostałych pracowników.

Zgodnie bowiem z owymi ogólnymi zasadami, zatrudniając Polaka, pracodawca będzie zobowiązany zapewnić mu co najmniej minimalne wynagrodzenie (czyli obecnie 3.010,00 zł), lecz z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Warto też w tym przypadku odnotować dodatkowo, iż również przepisy związane z COVID-19, w przypadku stosowania szczególnych rozwiązań w nich przewidzianych (takich chociażby, jak przestój ekonomiczny czy też obniżenie wymiaru czasu pracy) uwzględniać należy wymiar etatu w związku z wypłacaniem pracownikom obniżonego wynagrodzenia.

Tymczasem konsekwencje takich przepisów, jakie wynikają z najnowszej nowelizacji ustawy o cudzoziemcach, są takie, iż mamy do czynienia z nierównym traktowaniem polskich pracowników względem cudzoziemców. Jednym bowiem z podstawowych aspektów zasady równego traktowania w zatrudnieniu jest to, iż pracownicy za jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości powinni otrzymywać jednakowe wynagrodzenie.

Takie podejście niekoniecznie jest jednak uzasadnione, a konsekwencje stosowania nowego wymogu w zatrudnieniu cudzoziemców mogą być nieco inne. Taka bowiem konstrukcja nowych przepisów sprawić może, iż ograniczeniu ulegnie możliwość zatrudniania cudzoziemców oficjalnie jedynie na część etatu i rozliczanie się na czarno za pozostałą część etatu (a więc fikcyjne zaniżanie wysokości wynagrodzenia).

W praktyce bowiem bardzo często do takich sytuacji dochodziło, prowadząc do tego, iż pracownicy zagranicznego pochodzenia osiągali dochody na poziomie ledwo wystarczającym na pokrycie kosztów utrzymania siebie i swych rodzin (przynajmniej oficjalnie). Tymczasem wprowadzenie owego nowego wymogu sprawi, iż cudzoziemiec chcący uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy i pracę w Polsce nie będzie mógł zarabiać mniej niż minimalne wynagrodzenie. To zaś spowodować powinno pewne ograniczenie zjawiska zatrudniania na część etatu i wypłaty reszty wynagrodzenia „pod stołem”.

Zapominać jednak nie można, iż ów nowy wymóg dotyczy jedynie cudzoziemców ubiegających się o zezwolenie jednolite, a tym samym osoby posiadające przykładowo wizę i zezwolenie na pracę nadal będą mogły przy zatrudnieniu na część etatu otrzymywać wynagrodzenie jedynie na poziomie minimalnego wynagrodzenia proporcjonalnie do wymiaru etatu.

Na co jeszcze warto zwrócić uwagę w kontekście nowych przepisów o zatrudnianiu cudzoziemców?

W aspekcie nowych przepisów warto zwrócić uwagę na jeden bardzo ważny wątek. Otóż pracodawcy nie mogą doprowadzić do sytuacji, by w przypadku zatrudniania na tym samym stanowisku dwóch pracowników (przykładowo Brazylijczyka i Polaka, obu na ¾ etatu), cudzoziemiec, w celu spełnienia wymogów wynikających z ustawy o cudzoziemcach, otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 3.010,00 zł (100% poziomu minimalnego wynagrodzenia), a Polak w wysokości 2.257,50 zł (75% poziomu minimalnego wynagrodzenia, czyli minimalny poziom dla ¾ etatu).

Zakładając bowiem, iż pomiędzy obydwoma pracownikami nie występują istotne różnice w ich doświadczeniu czy też jakości pracy, takie różnicowanie byłoby niezgodne z zasadą równego traktowania. A omawiane tutaj różnice w przepisach imigracyjnych i zasadach ogólnych nie będą wystarczającym argumentem dla uzasadnienia takiego rozróżnienia. Niezmiernie ważnym jest bowiem, iż pracodawca jako taki nie jest obowiązany wypłacać zagranicznemu pracownikowi minimalnego wynagrodzenia niezależnie od wymiaru etatu, a jedynie taki pracownik, chcąc ubiegać się o określony rodzaj zezwolenia, jest obowiązany uzyskiwanie wynagrodzenia na poziomie co najmniej płacy minimalnej wykazać.

Zatem znowelizowane przepisy migracyjne nakładają nowe obowiązki nie tyle na pracodawców, co na samych cudzoziemców. To oni będą bowiem zmuszeni do znalezienia odpowiednio dobrze płatnej pracy, przy czym źródeł zarobkowania może być kilka. Warto jednak, by również i pracodawcy pamiętali o takiej zmianie przepisów.

Podsumowując, w myśl nowych przepisów ustawy o cudzoziemcach, która weszła w życie z dniem 29 stycznia bieżącego roku, pracownik spoza Polski, chcąc uzyskać zezwolenie na pobyt tymczasowy i pracę, musi wykazać, iż jego poziom dochodów to co najmniej poziom minimalnego wynagrodzenia. Wymóg ten jest niezależny od wymiaru etatu owego pracownika. Budzi to pewne wątpliwości, szczególnie pod kątem zasady równego traktowania w przypadku pracowników pochodzących z Polski i zagranicy.