Jak zatrudnić pracownika – samouczek

Biznes powoli się rozwija, przychody rosną, a comiesięczne wysyłanie deklaracji VAT nie wywołuje już drżenia rąk. Wielkimi krokami zbliża się czas scedowania części obowiązków na tzw. osoby trzecie, tylko właściwie… jak zatrudnić pracownika, żeby w nieodległej przyszłości nie żałować swojej decyzji?

Postanowienia umowne

Na samym początku należy przede wszystkim podjąć decyzję, jaka umowa będzie najkorzystniejsza z punktu widzenia prowadzonej działalności gospodarczej. Mamy do wyboru szereg instrumentów służących z zasady różnym celom, lecz zdecydowanie najpopularniejsze są trzy formuły prawne:

• umowa o pracę (na okres próbny, na czas określony i nieokreślony) – której przedstawiać nikomu nie trzeba; umowa regulowana zapisami Kodeksu pracy,
• umowa-zlecenie – niepodlegająca Kodeksowi pracy, ale w zamyśle oskładkowana; dotyczy wykonywania na rzecz zleceniodawcy z góry zdefiniowanych czynności w konkretnym lub dowolnym terminie,
• umowa o dzieło – również nie podlega ona Kodeksowi pracy i nie jest oskładkowana; umowa ta jest dedykowana czynnościom podejmowanym jednorazowo.

Ustawodawca zagwarantował pracownikowi zatrudnionemu na zasadzie umowy o pracę m.in. prawo do urlopów, płatnych zasiłków chorobowych czy płacy minimalnej. Tzw. najniższa krajowa była do niedawna wyłączną domeną wspomnianej umowy, jednak zmiany w prawodawstwie sprawiły, że od stycznia 2017 r. również do umowy-zlecenia została przypisana stawka minimalna – w tym wypadku godzinowa.

Warto jednocześnie odnotować, iż sądy częstokroć negują zasadność zawierania umów cywilnoprawnych wobec obowiązków oraz trybu pracy narzuconych zleceniobiorcy lub wykonawcy dzieła. W większości charakter podejmowanych przez niego działań zawiera się bowiem w definicji standardowego stosunku pracy.

Dalsze formalności

Skoro zostało już wstępnie zarysowane, jak zatrudnić pracownika od strony prawnej, pora przejść do biznesowej prozy. Jest kilka istotnych punktów, o których należy pamiętać po podpisaniu wybranej umowy:

• zgłoszenie pracownika do ZUS – jeśli umowa ma być oskładkowana,
• skierowanie pracownika na badania – jeśli łączy go z pracodawcą stosunek pracy lub jeśli praca ma się odbywać w warunkach wymagających dobrej kondycji psychofizycznej,
• przeszkolenie pracownika w zakresie bhp – j/w; ponadto szkolenia takiego nie muszą przechodzić pracownicy należący do tzw. pierwszej grupy pokrewieństwa (żona, brat, dzieci etc.),
• rozliczanie wynagrodzenia pracownika i przekazywanie w jego imieniu zaliczek na poczet podatku dochodowego do urzędu skarbowego oraz przekazywanie składek do ZUS-u.

Jak zatrudnić pracownika i mieć spokojną głowę?

Oczywiście wyjaśnienie, jak zatrudnić pracownika wygląda prosto jedynie na papierze. Tezę tę potwierdzi zapewne większość pracodawców mających za sobą pierwsze doświadczenia w dziedzinie rozszerzania składu osobowego własnej firmy. Samo zatrudnienie jest zresztą przysłowiowym wierzchołkiem góry lodowej, a masa krytyczna sprowadza się m.in. do:

• ustawicznego wertowania Kodeksu pracy,
• borykania się z różnokolorowymi formularzami poszczególnych urzędów,
• obserwowania zmian w prawodawstwie,
• wykonywania skomplikowanych obliczeń matematycznych,
• dostosowywania polityki ochrony danych osobowych do rosnących potrzeb firmy.

Z uwagi na powyższe niedogodności przedsiębiorcy z reguły decydują się powierzyć kwestie kadrowe specjalistom, dzięki czemu unikają mielizn paragrafów i liczb. Tym samym mogą się też skupić na działaniach kluczowych, czyli na zwiększaniu zysków.

Łukasz Jabłoński