Nowa wysokość pensji minimalnej i jej konsekwencje

Wszystko wskazuje na to, że plany wynikające z wstępnej propozycji podwyżki pensji minimalnej i minimalnej stawki godzinowej dla samozatrudnionych i zleceniobiorców staną się rzeczywistością, a w konsekwencji wzrosną także inne świadczenia, które uzależnione są właśnie od wysokości pensji minimalnej.

Jakie świadczenia i zobowiązania obliczane są na podstawie pensji minimalnej?

Wysokość pensji minimalnej stanowi podstawę do obliczania min.

• odpraw
• dodatków za pracę w nocy
• składek ZUS na zasadach preferencyjnych
• odszkodowań za mobbing
• odszkodowań za dyskryminację

Jaka jest proponowana przez rząd wysokość pensji minimalnej oraz minimalnej stawki godzinowej dla samozatrudnionych i zleceniobiorców w roku 2022?

Przedstawiciele rządu zaproponowali, aby w 2022 roku obowiązywała minimalna pensja na poziomie 3.000 zł, czyli o 200 zł więcej niż w roku 2021. Dodatkowo minimalna stawka godzinowa dla samozatrudnionych i zleceniobiorców wynosić by miała 19,60 zł, co stanowiłoby jej wzrost o 1,30 zł.

Na jakim etapie są rozmowy przedstawicieli rządu w temacie podwyżek pensji minimalnej i minimalnej stawki dla zleceniobiorców i samozatrudnionych?

Na dniach rozpoczną się rozmowy przedstawicieli rządu z pracodawcami i związkami zawodowymi i odbywać się one będą na forum Rady Dialogu Społecznego (RDS). Mimo, iż partnerzy społeczni w przedmiotowej sprawie mają odmienne stanowiska i może do porozumienia wcale nie dojść, to wśród ekspertów panuje przekonanie, że wstępna propozycja rządu ma szansę stać się ostateczną. Wynika to chociażby z faktu, iż w sytuacji fiaska rozmów z partnerami społecznymi, ostateczną decyzję w tym zakresie podejmuje rząd.

Jakie grupy osób są za podwyżką pensji minimalnej i minimalnej stawki godzinowej dla samozatrudnionych i zleceniobiorców, a jakie wręcz przeciw?   

Zatrudniający są generalnie za podwyżką pensji minimalnej, jednakże postulują oni by najniższa pensja w 2022 roku wzrosła o wskaźniki ustawowe, czyli nie o 200 zł, a o 184,70 zł.

Przedstawiciele pracodawców dostrzegają jednak i sygnalizują, iż w ich opinii, obecnie obowiązujący mechanizm ustalania gwarantowanej podwyżki stał się nieadekwatny do sytuacji gospodarczej i postulują jego zmianę w takim kierunku, by wysokość pensji minimalnej stanowiła 50% przeciętnego wynagrodzenia i była ona podwyższana z automatu tylko do tego poziomu. Dodają oni, iż przedmiotem uzgodnień czynionych pomiędzy pracodawcami i związkami zawodowymi w RDS byłby wtedy ewentualny dalszy wzrost pensji minimalnej w obliczu faktycznego wzrostu PKB oraz przy założeniu rosnącej inflacji.

Adam Abramowicz, rzecznik małych i średnich przedsiębiorców apeluje wręcz o powiązanie wzrostu pensji minimalnej z realną sytuacją na rynku pracy w taki sposób, by pensja minimalna była zregionalizowana.

Jakiego zdania na temat proponowanej przez rząd podwyżki pensji minimalnej do poziomu 3.000 zł w 2022 roku są związki zawodowe?

Przedstawiciele związków zawodowych nie są zadowoleni z proponowanej przez rząd wysokości pensji minimalnej w 2022 roku do 3.000 zł, podkreślając, iż według ich uznania, to podwyżka symboliczna, żądają natomiast wzrostu pensji minimalnej do 3.100 zł. Argumentują tę kwotę tym, iż uwzględnia ona wskaźniki przyjęte w założeniach projektu budżetu państwa, jak np. 4,3%-wy wzrost gospodarczy i inflację na poziomie 2,8%.

Tak duże rozbieżności w stanowiskach przedstawicieli różnych środowisk mogą doprowadzić do sytuacji, że decyzję o wysokości minimalnej pensji podejmie samodzielnie rząd, stąd prawdopodobieństwo ustalenia jej na poziomie 3.000 zł jest bardzo duże.

Jakie skutki finansowe będzie miała podwyżka pensji minimalnej do 3.000 zł w 2022 roku?

Ja wspomniano na początku artykułu, na podstawie wysokości pensji minimalnej obliczane są różne świadczenia oraz składki. I dla przykładu, biorąc pod uwagę pensję minimalną na poziomie 3.000 zł, wysokość niektórych świadczeń i zobowiązań będzie kształtować się następująco:

• 45.000 zł – maksymalna wysokość odprawy przy zwolnieniu grupowym lub indywidualnym, z przyczyn niedotyczących pracownika
• 30.000 zł – maksymalna wysokość odprawy lub odszkodowania oraz innych

świadczeń związanych z ustaniem zatrudnienia w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub epidemii, jeśli obowiązek ich wypłaty wynika z przepisów i oczywiście w przypadku, gdy stan epidemii będzie utrzymany w 2022 roku

• 3.000 zł – minimalne wynagrodzenie za czas gotowości do pracy i przestój, który nie jest z winy pracownika
• 3.000 zł – minimalne odszkodowanie z tytułu mobbingu
• 3.000 zł – minimalne odszkodowanie za dyskryminację
• 6.000 zł – maksymalne świadczenie szkoleniowe dla osoby zwolnionej z pracy
• 3.000 zł – minimalna podstawa wymiaru składek emerytalno-rentowych dla osób korzystających z urlopu wychowawczego zatrudnionych na cały etat
• 2.250 zł – minimalna podstawa wymiaru składek emerytalno-rentowych dla osób korzystających z urlopu wychowawczego zatrudnionych na niepełny etat
• 900 zł – minimalna podstawa wymiaru składek dla osób korzystających z małego ZUS plus

Jaki wymiar będą miały składki na ubezpieczenie społeczne dla przedsiębiorcy, który korzysta z preferencji przy wpłatach na ZUS, a które wynikają z prowadzenia działalności przez pierwsze dwa lata, jeśli podstawą do ich obliczeń będzie pensja minimalna na poziomie 3.000 zł?

Otóż kwoty składek przedstawiać się będą następująco:

• 175,68 zł – ubezpieczenie emerytalne na zasadach preferencyjnych
• 72,00 zł – ubezpieczenie rentowe na zasadach preferencyjnych
• 22,05 zł – ubezpieczenie chorobowe na zasadach preferencyjnych
• 15,03 zł – ubezpieczenie wypadkowe na zasadach preferencyjnych

Podsumowując, pensja minimalna na poziomie 3.000 zł w 2022 roku jest już raczej pewna. To propozycja rządowa, która ma niebawem trafić pod konsultacje społeczne. Niestety od dawna wiadomo, że dyskusje czynione w RDS nie przyczyniają się do jednogłośnych wniosków, a zazwyczaj zdania członków RDS są podzielone, stąd najprawdopodobniej rząd nie weźmie ich pod uwagę i sam podejmie decyzje. Zatem oczekiwać można, iż począwszy od 1 stycznia 2022 roku wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę wyniesie 3.000 zł.