Mamy już jasne zasady zwrotu nienależnych wpłat do PPK

Zaczęły już obowiązywać jasne i precyzyjne zasady zwrotu nienależnych wpłat do programu Pracowniczych Planów Kapitałowych. Stało się tak dzięki nowelizacji ustawy o pracowniczych planach kapitałowych, bowiem dotychczasowe przepisy nie regulowały tego w jaki sposób ma się to odbywać.

Co zatem wiadomo o nowych zasadach zwrotu nienależnych wpłat do programu Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK)?

Otóż 21 listopada 2022 roku weszły w życie przepisy nowelizujące ustawę o Pracowniczych Planach Kapitałowych. Jest to kolejna część zmian dokonanych ustawą z dnia 28 kwietnia 2022 roku o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027 (Dz.U. z 2022 r. poz. 1079).

Pierwsza część zmian weszła w życie 4 czerwca bieżącego roku i zmieniono między innymi art. 28 ust. 6 ustawy z dnia 4 października 2018 roku o Pracowniczych Planach Kapitałowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1342 ze zm., zwana dalej ustawą o PPK). Zgodnie z nowym brzmieniem tego artykułu podmiot zatrudniający nie ponosi odpowiedzialności za brak bądź też błędne obliczenie, pobranie lub dokonanie wpłaty, jeżeli jest to spowodowane przekazaniem podmiotowi zatrudniającemu przez osobę zatrudnioną błędnych informacji, skutkujących błędnym ustaleniem w przedmiocie podlegania przez daną osobę zatrudnioną obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu z tytułu zatrudnienia w tym podmiocie zatrudniającym.

W poprzedniej wersji przepisy przewidywały dodatkowo, iż “wpłaty, które wskutek okoliczności, o których mowa w zdaniu poprzedzającym, okazały się nienależne w całości lub w części, podlegają zwrotowi na rzecz finansującego daną wpłatę “. W nowym brzmieniu przepisów zdanie to skreślono, bowiem było zbyt ogólne i regulowało tak naprawdę jedynie w jaki sposób zwrot ten miałby zostać dokonany.

W tym aspekcie lukę wypełnia obowiązujący od 21 listopada bieżącego roku art. 28a ustawy o PPK, gdzie zgodnie z ust. 1 wpłaty dokonywane do PPK, wpłata powitalna lub dopłaty roczne, które okazały się nienależne w całości lub w części, podlegają zwrotowi na rzecz finansującego daną wpłatę, wpłatę powitalną lub dopłatę roczną. Zwrot ten może przebiegać różny sposób.

Jak zatem obecnie w praktyce przedstawiać się będzie procedura zwrotu nienależnych wpłat do PPK?

Generalnie na rachunku PPK danej osoby zostają zapisane jednostki uczestnictwa funduszu inwestycyjnego, jednostki uczestnictwa ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego lub jednostki rozrachunkowe funduszu emerytalnego, które nabyte zostały lub przeliczone na wpłaty. Wówczas niezwłocznie po otrzymaniu informacji o nienależnych wpłatach instytucja finansowa prowadząca PPK powinna odkupić lub umorzyć te jednostki uczestnictwa lub te jednostki rozrachunkowe, w zakresie w jakim wpłaty okazały się nienależne. Osoba, dla której rachunek jest prowadzony, nie musi składać w tej sprawie żadnego wniosku.

Z kolei instytucja finansowa, po umorzeniu bądź też odkupieniu jednostek, w ciągu 3 dni roboczych ma obowiązek zwrócić:

• osobie zatrudnionej – równowartości kwot, które pochodzą z odkupienia czy też umorzenia jednostek, proporcjonalnie do części, która została nabyta z wpłat finansowanych przez tę osobę; zwrot winien być dokonany na jej rachunek bankowy, a jeżeli instytucja finansowa nie ma informacji o tym rachunku – na rachunek bankowy pracodawcy
• pracodawcy – równowartości kwot, o których mowa powyżej, proporcjonalnie do części, która została nabyta z wpłat finansowanych przez pracodawcę
• Funduszowi Pracy – równowartości kwot, o których mowa powyżej, proporcjonalnie do części, która została nabyta z wpłaty powitalnej lub dopłat rocznych

W sytuacji, gdy instytucja finansowa przekaże kwotę pochodzącą z odkupienia czy też umorzenia jednostek na rachunek bankowy pracodawcy, wówczas ma on 5 dni na przekazanie tej kwoty pracownikowi.

A co jeszcze uregulowało nowe brzmienie przepisów ustawy o PPK?

Otóż przepisy regulują obecnie również sytuację, w której przekazano co prawda nienależną wpłatę, ale nie zostały za nią nabyte jednostki uczestnictwa funduszu inwestycyjnego albo ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego lub które nie zostały przeliczone na jednostki rozrachunkowe funduszu emerytalnego.

W takiej sytuacji instytucja finansowa w ciągu 3 dni od otrzymania informacji zwraca wpłatę finansującego. Zatem w praktyce przekazuje pieniądze:

• osobie zatrudnionej – na jej rachunek bankowy, a jeżeli instytucja finansowa nie ma informacji o numerze tego rachunku – na rachunek bankowy pracodawcy
• pracodawcy – na jego rachunek bankowy

I również w tej sytuacji, gdy pracodawca otrzyma zwrot części finansowanej przez pracownika, wówczas powinien przekazać mu tę kwotę w terminie 5 dni od jej otrzymania. Informacje odnośnie zwrotów przekazywane są przez instytucję finansową do ewidencji PPK.

Podsumowując, od 21 listopada bieżącego roku obowiązują znowelizowane przepisy ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych. Wprowadziły one przede wszystkim jasne zasady zwrotu nienależnych wpłat dokonywanych na rzecz PPK, wyraźnie wskazując w jakich terminach i komu instytucja finansowa musi przekazać wpłacone pieniądze. Dotychczas bowiem przepisy nie regulowały tego, w jaki sposób ma się to odbywać. Jednocześnie podkreślić warto, iż podmiot zatrudniający nie ponosi odpowiedzialności za brak bądź też błędne obliczenie, pobranie lub dokonanie wpłaty na rzecz PPK, jeżeli jest to spowodowane przekazaniem przez osobę zatrudnioną błędnych informacji.