Korzystne dla podatników zmiany w PIT

Całkiem niedawno weszła w życie nowelizacja ustaw podatkowych i przepisów składkowych pod łączną nazwą Polski Ład, która notabene miała więcej przeciwników niż zwolenników, a już zapowiedziana została kolejna zmiana przepisów w tym zakresie.

Jakie zapowiedziano zmiany odnośnie PIT i kiedy miałyby wejść w życie oraz co się w tej kwestii nie zmieni?

Zapowiedziano zmniejszenie dolnej stawki skali podatkowej z 17% na 12% oraz likwidację ulgi dla klasy średniej. Przedsiębiorcy płacący liniowy PIT, ryczałt ewidencjonowany oraz według karty podatkowej ponownie będą mogli częściowo odliczyć składkę zdrowotną.

Utrzymane zostaną natomiast:

• próg skali na poziomie 120 tys. zł
• kwota wolna w wysokości 30 tys. zł

Wejście w życie projektowanej ustawy planowane jest na 1 lipca 2022 roku i już wtedy pobierany będzie niższy podatek, co odczuwalne będzie przy rozliczeniu rocznym za rok 2022 tym bardziej, że mimo iż wejście zmian w życie nastąpi od drugiej połowy roku, to w dużej mierze, zastosowanie będą miały one do dochodów/przychodów uzyskanych od początku bieżącego roku.

Generalnie projekt zmian zakłada zmiany w trzech ustawach, a zatem:

• ustawie o PIT
• ustawie zdrowotnej
• ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych

oraz w samym Polskim Ładzie, a więc ustawie z dnia 29 października 2021 roku (Dz.U. z 2021 r. poz. 2105 ze zmianami).

W chwili obecnej wiadomo natomiast, że w projekcie nie przewidziano zmian w ustawie o CIT oraz w minimalnym podatku dochodowym.

Czy w obliczu planowanych w trakcie roku zmian w ustawach podatkowych, będzie można zmienić także formę podatkowania?

W tym roku nie będą mogli zmienić opodatkowania przedsiębiorcy, którzy do 21 lutego bieżącego roku dokonali wyboru formy opodatkowania. Wyjątkiem będzie sytuacja, kiedy przedsiębiorca dokona likwidacji przedsiębiorstwa, wyrejestruje działalność gospodarczą i zarejestruje ją na nowo.

Adam Bartosiewicz, doradca podatkowy, radca prawny i profesor Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza uważa, iż biorąc pod uwagę bezprecedensowe zmiany w systemie podatkowym w trakcie roku, powinno się dopuścić także możliwość ponownego wyboru formy opodatkowania, ponieważ skoro można przeprowadzić zmiany systemowe, to wręcz bezzasadny staje się argument, że nie można zmienić formy opodatkowania.

Kto skorzysta z obniżenia stawki PIT z 17% do 12%?

Z owego obniżenia stawki PIT z 17% do 12% skorzystają wszyscy podatnicy dokonujący rozliczeń podatkowych według skali podatkowej niezależnie od źródła osiąganych przychodów, wysokości kosztów prowadzenia działalności, ilości pracodawców, czy ci, którzy równocześnie pobierają emeryturę.

Wchodząca w życie zmiana obejmie dochody/przychody od początku bieżącego roku i obejmie min.

• pracowników
• zleceniobiorców
• wykonawców dzieł
• emerytów
• rencistów
• przedsiębiorców, którzy wybrali formę opodatkowania wg. skali podatkowej.

Dla przykładu, dzięki projektowanym zmianom podatkowym, osoby uzyskujące roczny dochód w wysokości 120 tys. zł zapłacą PIT w kwocie 10.800 zł, a gdyby liczyć go zgodnie z Polskim Ładem zapłaciliby 15.300 zł, a zatem zysk ze zmiany będzie wymierny, bo aż 4.500 zł.

Jak skutkować będzie obniżka stawki podatku z 17% do 12% odnośnie kwoty zmniejszającej podatek?

Otóż obniżka stawki PIT z 17% do 12% automatycznie wymusza zmianę kwoty zmniejszającej podatek z 5.100 zł (30.000 zł x 17%) i wyniesie ona po zmianach 3.600 zł pochodzącą z obliczenia 30.000 zł x 12%. W efekcie powyższego, pracodawca dokona pomniejszenia zaliczki na PIT o 300 zł (3.600 zł/12 miesięcy) w miejsce kwoty 425 zł (5.100 zł/12 miesięcy), która liczona była zgodnie z Polskim Ładem.

Z projektowanej zmiany ustawy o PIT odnośnie comiesięcznego uwzględniania kwoty wolnej od podatku skorzystają również podatnicy uzyskujący przychody z:

• umów zleceń
• umów o dzieło
• umów o zarządzanie przedsiębiorstwem
• kontraktów menedżerskich
• czynności związanych z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich

ponieważ obecnie kwotę wolną uwzględniają oni dopiero w zeznaniu rocznym.

Zmienią się również zasady stosowania przez płatników kwoty zmniejszającej podatek przy poborze zaliczek na PIT, ponieważ dziś tylko jeden płatnik, któremu pracownik przedłoży druk PIT-2, umniejsza zaliczkę na podatek o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Po projektowanych zmianach podatnik będzie mógł złożyć PIT-2 maksymalnie trzem płatnikom wskazując jednocześnie o jaką część kwoty zmniejszającej podatek ma dany płatnik pomniejszyć zaliczkę.

Przy jednym pracodawcy nic się nie zmieni, płatnik będzie odliczał co miesiąc 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, czyli o 300 zł, ale dla przykładu przy dwóch miejscach zatrudnienia, pracownik będzie mógł zadecydować o pomniejszeniu przez nich miesięcznych zaliczek na podatek po 1/24 kwoty umniejszającej podatek, czyli po 150 zł u każdego płatnika. Adekwatnie przy trzech pracodawcach i złożeniu u każdego z nich PIT-2, będą oni pomniejszać miesięczne zaliczki o 1/36 kwoty zmniejszającej podatek, a zatem o 100 zł każdy z nich.

Ustawodawca przewiduje, że do 15 czerwca 2022 roku każdy z pracodawców będzie musiał wystąpić do swoich pracowników o aktualizację wcześniej złożonych oświadczeń PIT-2, wówczas, jeśli pracownik do 30 czerwca 2022 roku nie dokona żadnego ruchu w tej sprawie, będzie to równoznaczne z pozostaniem na dotychczasowych zasadach, natomiast jeśli złoży nowe oświadczenie PIT-2, wtedy pracodawca będzie zobowiązany do zastosowania zmian w obliczeniach począwszy od zaliczek pobieranych od 1 lipca bieżącego roku.

Natomiast pozostali podatnicy uzyskujący przychody za pośrednictwem płatnika, będą mieli czas na złożenie PIT-2 do 30 czerwca 2022 roku, a wówczas zmiany będą stosowane od 1 lipca 2022 roku.

Co więcej, comiesięczne umniejszenie zaliczki na podatek będą mogli zastosować również podatnicy, którzy rozliczają się z fiskusem samodzielnie, czyli:

• osiągający dochody ze stosunku pracy z zagranicy
• emeryci i renciści ze świadczeń z zagranicy
• osiągający dochody z działalności wykonywanej osobiście (min. artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej, publicystycznej, duchownej)

Co wiąże się z likwidacją ulgi dla klasy średniej?

Z mocą od 1 stycznia bieżącego roku zlikwidowana zostanie ulga dla klasy średniej, która bardzo skomplikowała system podatkowy oraz jest bardzo kontrowersyjna, bo nie uwzględnia wielu podatników, którzy wskutek tego pominięcia dotkliwie odczuli skutki Polskiego Ładu.

Właśnie w zamian za likwidację ulgi dla klasy średniej postanowiono obniżyć stawkę PIT z 17% do 12% wszystkim podatnikom rozliczającym się według skali.

Co ważne, likwidacja preferencji dla klasy średniej nie oznacza, iż trzeba będzie w zeznaniu rocznym dopłacić ulgę odliczoną przy poborze zaliczek na PIT w pierwszej połowie bieżącego roku. Ma bowiem działać mechanizm wyrównujący ustalany na bazie przepisów obowiązujących do końca czerwca 2022 roku i pojawi się nowe pojęcie podatku „hipotetycznego” uwzględniającego ulgę dla klasy średniej, ale także konsekwentnie 17% i 32% PIT, a nie 12% i 32% PIT.

To oznacza, że gdyby ktoś licząc podatek w zeznaniu rocznym, stracił na likwidacji ulgi dla klasy średniej, to różnica zostanie zwrócona podatnikowi przez fiskusa. W przeciwnym wypadku, czyli gdyby ktoś stracił na zmianie ustawy podatkowej, to urząd skarbowy poinformuje o tej stracie podatnika w ciągu 14 dni od złożenia zeznania podatkowego i kwota różnicy zostanie potraktowana jako nadpłata i zwrócona podatnikowi.

Jakie przewiduje się zmiany, które odnoszą się do przywrócenia możliwości odliczania składki zdrowotnej?

Przedsiębiorcy rozliczający się według liniowego PIT, ryczałtu ewidencjonowanego lub karty podatkowej nie skorzystają na obniżce stawki podatku PIT z 17% do 12%, więc w zamian za to:

• liniowcy zaliczą do kosztów uzyskania przychodu składkę zdrowotną zapłaconą za siebie i za osoby współpracujące, do łącznej wysokości rocznego limitu
• ryczałtowcy odliczą od przychodu połowę zapłaconej za siebie składki zdrowotnej oraz za osoby współpracujące
• rozliczający się według karty podatkowej odliczą od kwoty podatku ustalonego w decyzji naczelnika urzędu skarbowego 19% zapłaconej składki zdrowotnej

Podsumowując, opublikowany w zeszłym tygodniu projekt zmian ustaw podatkowych i składkowych zakłada głównie zmiany w Polskim Ładzie, ustawie o PIT, ustawie zdrowotnej i ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Wydaje się, że zmiany te będą korzystne dla większości podatników, a dotyczą między innymi zmniejszenia dolnej stawki skali podatkowej z 17% do 12% i w konsekwencji likwidacji ulgi da klasy średniej oraz przywrócenia możliwości odliczenia części składki zdrowotnej.