Cudzoziemiec w zarządzie spółki musi mieć pozwolenie na pracę

Cudzoziemiec pełniący funkcję w zarządzie osoby prawnej wpisanej do rejestru przedsiębiorców lub będącej spółką kapitałową w organizacji i przebywający na terytorium Polski przez co najmniej 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy musi mieć ważne zezwolenie na pracę typu B.

Na jakiej podstawie wymagane jest zezwolenie na pracę w Polsce cudzoziemca pełniącego funkcję w zarządzie przedsiębiorstwa?

Otóż wymóg posiadania zezwolenia na pracę typu B dla cudzoziemca pełniącego funkcję w zarządzie osoby prawnej lub będącej spółką kapitałową w organizacji przebywającego na terytorium Polski przez co najmniej 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy wynika z art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2021 r. poz. 1100. ze zm., zwana dalej ustawą o promocji zatrudnienia). Z przepisu tego jednocześnie można wywnioskować, iż nie będzie zobowiązany do posiadania tegoż zezwolenia cudzoziemiec, którego okres pracy w Polsce jest krótszy niż 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.

W celu obliczenia długości pobytu cudzoziemca w Polsce stosuje się ogólne zasady obliczania terminów, a zatem miesiąc wynosi 30 dni, a rok 365 dni. To oznacza, że cudzoziemiec pełniący funkcję członka zarządu będzie miał prawo pracować w Polsce bez obowiązkowego zezwolenia na pracę nie dłużej niż 180 dni w ciągu kolejnych 365 dni, a dzień przekroczenia naszej granicy będzie dniem, od którego liczony jest okres jego pobytu w naszym kraju. Owo zwolnienie z obowiązku posiadania zezwolenie na pracę nie jest równoznaczne z tym, że ten cudzoziemiec nie jest zobowiązany do posiadania tytułu uprawniającego go do wjazdu i pobytu w Polsce, czyli np. wizy krajowej, wizy Schengen, czy tzw. ruchu bezwizowego.

Jakie dokumenty musi przedstawić obcokrajowiec zamierzający pełnić funkcję w zarządzie przedsiębiorstwa w Polsce?

Konieczność złożenia wniosku o zezwolenie na pracę cudzoziemca wynika z art. 88c ust. 4 ustawy o promocji zatrudnienia, który określa dodatkowe warunki do wypełnienia w celu zatrudnienia cudzoziemca w zarządzie przedsiębiorstwa.

Sama procedura uzyskiwania zezwolenia na pracę dla cudzoziemców zarządzających przedsiębiorstwami w Polsce jest zbliżona do procedury uzyskiwania zezwoleń dla pracowników niższego szczebla, jednakże koniecznym jest dostarczenie znaczne większej ilości dokumentów. Zezwolenie dla osób pełniących funkcje w zarządzie przedsiębiorstw wydawane jest przez wojewodę właściwego ze względu na siedzibę pracodawcy. Wniosek o zezwolenie na pracę typu B składa pracodawca i załącza do niego:

• umowę spółki lub aktualny wyciąg z KRS potwierdzający pełnienie przez cudzoziemca funkcji w zarządzie
• kopię wszystkich wypełnionych stron ważnego dokumentu podróży cudzoziemca albo innego dokumentu potwierdzającego tożsamość cudzoziemca
• oświadczenie o niekaralności podmiotu powierzającego cudzoziemcowi pracę podpisane przez uprawnione do reprezentacji osoby
• kopię zeznania o wysokości osiągniętego dochodu lub poniesionej straty jako podatnika podatku dochodowego od osób prawnych w roku podatkowym poprzedzającym złożenie wniosku (CIT-8)
• dokumenty potwierdzające stan zatrudnienia za okres jednego roku poprzedzającego złożenie wniosku np. w postaci listy pracowników zawierające rodzaje i czas trwania umów o pracę za dany okres, potwierdzonej przez upoważnioną osobę

Warunkiem koniecznym umożliwiającym cudzoziemcowi zarządzanie przedsiębiorstwem w Polce jest udokumentowanie przez podmiot powierzający to zarządzanie, że ta placówka osiągnęła w roku podatkowym poprzedzającym moment złożenia wniosku przynajmniej 12-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w danym województwie na dzień złożenia wniosku. To przeciętne wynagrodzenie ogłaszane jest przez prezesa GUS, jednakże na chwilę obecną ostatnim wydanym obwieszczeniem w temacie przeciętnego wynagrodzenia było to z danymi za rok 2019, a zatem ono jest wiążące. Dla przykładu, wg. obecnie obowiązującego oficjalnego średniego wynagrodzenia w województwie mazowieckim, dochód podmiotu powierzającego cudzoziemcowi zasiadanie w zarządzie winien wynosić co najmniej 71.311,08 zł.

Jaka obowiązuje procedura w przypadku podmiotów, których dochód jest niższy od wymaganego do spełnienia warunku złożenia wniosku o zezwolenie na pracę cudzoziemca w zarządzie?

Jeśli dochód przedsiębiorstwa, w którego zarządzie zasiadać ma cudzoziemiec, jest niższy od wymaganej 12-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w danym województwie, wówczas podmiot powierzający wykonywanie pracy będzie zobowiązany do wykazania posiadanych środków lub prowadzenia działań, które doprowadzą do spełnienia ustawowych progów w przyszłości, jak np.:

• tworzenie nowych miejsc pracy
• prowadzenie działań przyczyniających się do wzrostu inwestycji

W takim przypadku stosowny urząd wojewódzki, który rozpatrywać będzie złożony wniosek, ma prawo zażądać innych stosownych dokumentów potwierdzających okoliczności mające wpływ na poprawę przychodów przedsiębiorstwa, jak np.:

• sprawozdania z działalności jednostki dominującej
• sprawozdania z działalności podmiotu gospodarczego
• bilansu
• rachunku przepływów pieniężnych

Dodatkowo, w takiej niestandardowej sytuacji, wojewoda wydający zezwolenie na pracę, może ograniczyć zakres obowiązków wykonywanych przez obcokrajowca do czynności zarządzających lub ostateczne do samej reprezentacji podmiotu, a wówczas cudzoziemiec pełniący funkcję w zarządzie nie będzie mógł min. wykonywać czynności związanych ze sprzedażą. W praktyce nie są obecnie stosowane takie ograniczenia z uwagi na panującą sytuację na rynku pracy.

Ważnym jest, że dodatkowe wymogi opisane powyżej nie będą miały zastosowania, jeśli cudzoziemiec:

• ukończył studia w Polsce, w państwie Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii w okresie 3 lat przed złożeniem wniosku albo jest doktorantem polskiej uczelni
• przebywał legalnie w Polsce nieprzerwalnie przez 3 lata przed dniem złożenia wniosku

Na jaki okres wydawane jest zezwolenie na pracę typu B dla cudzoziemca powołanego do zarządu w Polsce i czy są sytuacje, kiedy zezwolenie typu B jest niewystarczające?

Zezwolenie na pracę wydawane jest co do zasady na okres nieprzekraczający 3 lat, lecz wojewoda wydający to zezwolenie może wydać je na 5 lat, jeśli podmiot ją powierzający na dzień złożenia wniosku zatrudnia więcej niż 25 osób.

Zezwolenie typu B jest niewystarczające, jeśli cudzoziemiec poza wykonywaniem obowiązków członka zarządu sprawować ma równolegle także inne funkcje, jak np. pełnienie funkcji dyrektora generalnego lub chociażby, kiedy w umowie o pracę ma wpisane takie stanowisko. Wówczas koniecznym jest również posiadane przez cudzoziemca także zezwolenia na pracę typu A, a to oznacza, że pracodawca musi złożyć dwa niezależne wnioski i będą się toczyć dwa odrębne postępowania administracyjne.

Istnieje także prawdopodobieństwo, że przedsiębiorstwo będzie musiało uzyskać od starosty informację o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych na lokalnym rynku pracy. Wówczas pracodawca zobowiązany jest złożyć stosowną ofertę pracy wraz z prośbą o weryfikację, czy wśród zarejestrowanych bezrobotnych nie ma osób spełniających kryteria i posiadających odpowiednie kwalifikacje na stanowisko, które objąć ma cudzoziemiec. W takim przypadku urząd ma od 14 do 21 dni na przeprowadzenie stosownej procedury.

Czy cudzoziemiec posiadający zezwolenie na pracę ma obowiązek posiadania jeszcze innych zezwoleń?

Okazuje się, że tak, ponieważ cudzoziemiec pełniący funkcję członka zarządu w przedsiębiorstwie polskim musi zalegalizować swój pobyt w naszym kraju w obu przypadkach, tzn. niezależnie, czy będzie zobowiązany posiadać zezwolenie na pracę, jak i jeśli będzie zwolniony z tego obowiązku. Występuje wówczas o:

• wizę krajową
• lub o zezwolenie na pobyt

Jeśli cudzoziemiec pełniący funkcję członka zarządu ma zamiar przebywać w Polsce dłuższy czas, to zasadnym jest ubieganie się o tzw. zezwolenie jednolite, czyli zezwolenie wydawane na okres nieprzekraczający 3 lat i umożliwiający legalny pobyt i legalną pracę w naszym kraju.

Zgodnie z zapisami ustawy o cudzoziemcach, istnieją dwa rodzaje zezwoleń dla cudzoziemców pełniących funkcję członka zarządu, czyli:

• zezwolenie czasowe na pracę i pobyt
• zezwolenie na pracę w celu prowadzenia działalności gospodarczej

O tym, jaki typ zezwolenia jest odpowiedni dla danego cudzoziemca decyduje to, czy posiada on akcje lub udziały w podmiocie, w którym pełni funkcję członka zarządu i tak:

• jeśli posiada on akcje lub udziały, powinien ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej
• jeśli nie posiada akcji lub udziałów, powinien ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy i pracę

Warunkiem koniecznym udzielenia cudzoziemcowi powyższych zezwoleń jest posiadanie przez niego:

• ubezpieczenia zdrowotnego
• źródła stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania własnego oraz rodziny pozostającej na jego utrzymaniu
• miejsca zamieszkania

Podsumowując, samo powołanie cudzoziemca do pełnienia funkcji członka zarządu w przedsiębiorstwie polskim nie wystarczy na podjęcie przez niego pracy w naszym kraju. W zależności bowiem od czasu, przez jaki cudzoziemiec będzie pełnił tę funkcję, potrzebuje on zezwolenia na pracę typu B, jeśli będzie przebywał na terytorium Polski co najmniej 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Jest on zwolniony z tego obowiązku, jeśli okres jego pracy będzie krótszy. By dopełnić formalności musi on uzyskać uprawnienie do wjazdu do naszego kraju, a także i pobytu, a do tego będzie on potrzebował posiadać ubezpieczenie zdrowotne, stabilny i regularny dochód oraz miejsce zamieszkania.