Przedsiębiorcy mogą odzyskać pieniądze z tytułu opłaconej składki zdrowotnej za rok ubiegły

Okazało się, iż nawet 2 mln płatników składek zdrowotnych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej do 22 maja bieżącego roku złożyć musi pierwsze roczne rozliczenie. W powyższym kontekście ponad 600 tys. mikroprzedsiębiorców już to uczyniło i rekordzista ma niemalże 200.000,00 zł do zwrotu z tego tytułu.

Co zatem jest istotne w kontekście pierwszego rocznego rozliczenia z tytułu składki zdrowotnej za rok ubiegły?

Z najnowszych informacji pochodzących z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) wynika, iż już ponad 635 tys. płatników składek złożyło pierwsze rozliczenie roczne składki zdrowotnej, płaconej przez nich na zmienionych zasadach wprowadzonych w ramach reformy podatkowej pod nazwą Polski Ład. Z tego grona ponad 307 tys. płatników wykazało nadpłatę w swoich rozliczeniach i otrzymali już od organu rentowego informację na ten temat na swych kontach założonych w PUE ZUS. Obecnie jedynie 55 tys. uprawnionych złożyło wnioski o zwrot i łącznie opiewają ona na kwotę 69,6 mln zł. Tym samym średnia kwota zwrotu to 1.255,00 zł, a rekordzista ma aż 198.000,00 zł nadpłaty z tytułu składki zdrowotnej.

Jak podkreślają eksperci, w Polsce jest już około 30 tys. osób osiągających roczne dochody powyżej 1 mln zł, a by z kolei otrzymać niemalże 200.000,00 zł zwrotu ze składki zdrowotnej wystarczy, aby taki mikroprzedsiębiorca, prowadzący działalność w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, spółki cywilnej czy też jawnej, wykazał w pierwszych miesiącach ubiegłego roku duże dochody, od których zapłacił 9,0% składki zdrowotnej, a na koniec roku zanotował około 4 mln zł straty.

Z informacji, które są w posiadaniu urzędników ZUS wynika, iż nie będzie to odosobniony przypadek i dużych zwrotów składki zdrowotnej może być więcej. Zdaniem Magdaleny Michałowskiej ze Stowarzyszenia Współpracujących Biur Rachunkowych, duże zwroty wynikają nie tylko z nierównomiernych dużych dochodów, lecz również z tego, że w tym rozliczeniu za rok 2022 przedstawiciele organu rentowego ugięli się pod presją i nie będą uwzględniać stanów magazynowych, jeśli będą one miały negatywny wpływ na rozliczenie składki zdrowotnej. W roku następnym tego typu sytuacji już nie będzie.

Jednocześnie przedsiębiorcy chcący otrzymać zwrot z tytułu nadpłaconej składki zdrowotnej muszą pamiętać o obowiązujących ich terminach, bowiem roczne rozliczenie składki zdrowotnej złożyć należy do organu rentowego za pośrednictwem programu płatnik lub PUE ZUS do 22 maja wraz z raportem składkowym za kwiecień. W powyższym kontekście standardowym terminem na rozliczenie jest 20 maja, jednak jest to sobota, a więc termin na złożenie dokumentów automatycznie wydłuża się do końca poniedziałku 22 maja bieżącego roku.

Jednocześnie złożenie raportu rocznego, z którego wynikać będzie nadpłata, nie oznacza automatycznie zwrotu. Należy bowiem w tym kontekście złożyć oddzielny wniosek i to w terminie do 1 czerwca bieżącego roku, za pośrednictwem PUE ZUS. Niestety w ostatnim czasie wielu przedsiębiorców, doradców podatkowych, jak i przedstawicieli biur rachunkowych, zgłaszało duże problemy z funkcjonowaniem owej platformy, wynikające prawdopodobnie z dużego zainteresowania jej usługami.

Co jeszcze jest istotne w kontekście możliwości odzyskania od ZUS nadpłaconych składek zdrowotnych za rok ubiegły?

Otóż, jak podkreśla Magdalena Michałowska, z zapewnień płynących ze strony urzędników ZUS oraz Ministerstwa Zdrowia wynika, iż wszelkie błędy krytyczne uniemożliwiające złożenie rocznego rozliczenia składki zdrowotnej przez przedsiębiorców, zostały wyeliminowane. Jednocześnie chyba nie do końca tak jest w rzeczywistości, bowiem cały czas docierają sygnały o komplikacjach z działaniem tego systemu. Niestety w niektórych specyficznych sytuacjach system w ogóle nie widzi danych, co nie pozwala na złożenie prawidłowego rozliczenia. Przykładowo zdarzały się też dni, w których platforma nie działa w ogóle, uniemożliwiając jakiekolwiek działania za jej pomocą.

Jak z kolei tłumaczy Paweł Żebrowski z centrali ZUS w Warszawie, system ten jest cały czas ulepszany i dokonywane są kolejne ułatwienia w programie płatnik. Chodzi o to, aby usprawnić przekazywanie dokumentów rozliczeniowych i w najbliższych dniach planowane jest przeprowadzenie kolejnego szkolenia dla biur rachunkowych, celem prawidłowego korzystania z tej platformy, jak i unikania niepotrzebnych błędów. Dla wszystkich osób chcących dowiedzieć się więcej o zmianach w programie płatnik, wynikających z obowiązku rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne, organizowane są również bezpłatne webinary. Podczas takich szkoleń eksperci z ZUS prezentują jak w prawidłowo wypełnić dokumenty w programie płatnik, omawiają przeróżne zagadnienia z tym związane i odpowiadają na wszelkie pytania uczestników.

Jednocześnie urzędnicy ZUS podkreślają, iż jeśli ktoś nie zdąży ze złożeniem rozliczenia z tytułu składki zdrowotnej do 22 maja bieżącego roku, bądź też nie zdąży ze złożeniem wniosku o zwrot nadpłaty do 1 czerwca bieżącego roku, to w uzasadnionych przypadkach rozpatrywane będą informacje i wnioski złożone również w późniejszym terminie. Nie jest to jednak oficjalne stanowisko przedstawicieli ZUS.

Z kolei Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich, podkreśla, iż niewątpliwie pierwsze roczne rozliczenie składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców na nowych zasadach, wynikających z reformy podatkowej pod nazwą Polski Ład, jest dużą operacją zarówno dla samego ZUS, ale też i dużym wyzwaniem, bowiem w rozliczeniu tym brane są pod uwagę nowe, z punktu widzenia instytucji ubezpieczenia społecznego, kategorie podatkowe, takie chociażby jak, różnice remanentowe, a sposób naliczania i kwoty opłaconych składek zależą od formy opodatkowania przedsiębiorcy, które z kolei można zmienić wstecz, jeśli uzna on to obecnie za korzystniejsze dla siebie. W tym kontekście niestety kłopoty z niesprawnie działającym systemem do raportowania rocznego rozliczenia składki zdrowotnej są generalnie kolejną odsłoną skutków reform podatkowych, która najpierw spowodowała niezrozumiałe dla wielu osób obniżenie ich wynagrodzeń przez wyższe potrącenia zaliczek na podatek dochodowy, co zaowocowało ostatecznie modyfikacją tej reformy w połowie roku i obniżeniem podatku dochodowego do 12,0%.

Niewątpliwie dążyć należałoby do ujednolicenia wszystkich rozliczeń, by przedsiębiorcy, raportujący również równolegle do ZUS i Krajowej Administracji Skarbowej swe wyniki, przedstawiali te same informacje. W praktyce tymczasem okazuje się, iż dopiero po rozliczeniu rocznym składki zdrowotnej przedstawiciele organu rentowego zwrócą się do Krajowej Administracji Skarbowej, by zweryfikować te rozliczenia. W tym kontekście niebywale ważne jest pytanie, jaki efekt da to porównywanie baz danych na tak ogromną skalę.

Jednocześnie pamiętać należy o tym, iż jeśli płatnik nie złoży wniosku o zwrot nadpłaty w terminie do 1 czerwca bieżącego roku, wówczas przedstawiciele organu rentowego rozliczą nadpłatę do końca 2023 roku, o ile urzędnicy Krajowej Administracji Skarbowej nie przekażą informacji o rozbieżnościach pomiędzy formą opodatkowania i wysokością przychodów lub dochodów wykazanych w dokumentach przekazanych do ZUS, a formą opodatkowania i wysokością przychodów lub dochodów wykazanych dla celów podatkowych.

Podsumowując, okazuje się, iż nawet około 2 mln płatników składek zdrowotnych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej do 22 maja bieżącego roku złożyć musi pierwsze roczne rozliczenie tejże składki. Obecnie uczyniło to około 30,0% uprawnionych i niektórzy z nich wystąpili również o zwrot z tego tytułu. Należy bowiem pamiętać, iż samo złożenie rozliczenia, z którego wynika nadpłata, nie jest równoznaczne z wystąpieniem o zwrot, bowiem są to odrębne procedury temu służące. Na pewno jest to operacja na bardzo dużą skalę i przeprowadzana po raz pierwszy, bowiem zróżnicowana wysokość składki zdrowotnej wprowadzona została dopiero poprzez program reform podatkowych pod nazwą Polski Ład.