Jak udowodnić mobbing w pracy?

Dodano w dniu Autor
Podziel się z innymi

Mobbing to zjawisko społecznie nieakceptowane, jednak to na pracowniku ciąży obowiązek udowodnienia, że jest poddawany negatywnym praktykom ze strony przedłożonego. Co jest mobbingiem , a jakie zachowania mobbingiem nie są?  Gdzie zgłosić niepożądane zachowania?

Co to jest mobbing i jakiej grupy pracowników dotyczy? Jak udowodnić mobbing w pracy?

Definicję mobbingu podaje Kodeks pracy w Art. 942 § 2 – to uporczywe i długotrwałe działanie przełożonego w stosunku do podwładnego, polegające na nękaniu, zastraszaniu, ośmieszaniu czy poniżaniu, na skutek czego powstaje u niego obniżona samoocena przydatności do pracy. Zachowaniem takim może być też izolowanie lub wyeliminowanie osoby z grupy współpracowników.

Statystyki wskazują, że takich praktyk najczęściej doświadczają pracownicy którym bardzo zależy na utrzymaniu etatu, czyli osoby bez doświadczenia lub z niewielkim stażem pracy, młodzi małżonkowie, a także osoby w wieku 50+. Bezradność i niskie poczucie własnej wartości bezwzględnie wykorzystuje mobber dopuszczając się nielegalnych praktyk.

Jakie zachowania nie są mobbingiem i jak je udowodnić?

  • uzasadniona krytyka
  • rozliczanie pracownika z realizacji powierzonych mu obowiązków, w tym także wyrażone w sposób niekulturalny, ale odnoszące się jedynie do sposobu wykonania zadań
  • uczucie dyskomfortu pracownika, niezależnie od czynników zewnętrznych
  • konflikt w miejscu pracy, jednak z osobą na równorzędnym stanowisku (bez stosunku zależności)
  • nerwowa atmosfera w miejscu pracy, która nie ma charakteru ciągłego i długotrwałego, a wynika np. z realizacji naglących zadań

Jak udowodnić mobbing w pracy – sprawa w sądzie.

Kodeks pracy w Art. 943 (3) § 3 mówi, że: „Pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę”, natomiast Art. 943 (3) § 4: „Pracownik, który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę”.

Udowodnienie sprawy w sądzie jest trudne, a według danych Stowarzyszenia Antymobbingowego, proces kończy się korzystnym wyrokiem dla osoby mobbingowanej, jedynie w co dwudziestym przypadku. By dowieść swoich racji, pracownik musi udowodnić, że jednocześnie miało miejsce aż osiem przesłanek wskazanych w Kodeksie Pracy (Art. 943 § 2). Osoba pokrzywdzona musi także wykazać, że została poddana niekorzystnym sytuacjom przez okres minimum pół roku, a akty znęcania się miały częstotliwość co najmniej jednego zdarzenia tygodniowo.

Jak udokumentować mobbing w pracy?

  1. W sytuacji, gdy pracownik odczuwa coraz większy dyskomfort psychiczny, a zachowanie ma znamiona mobbingu, już wtedy powinien prowadzić notatki i każdorazowo zapisywać poniżające go zdarzenia ze strony przełożonego, oznaczając datę, okoliczności i krzywdzące zachowywania. Należy być przygotowanym, że kiedyś zostaną przedstawione w sądzie.
  2. Należy wydrukować e-maile, listy obrazujące szykany, a z oprawcą – na ile to będzie możliwe -kontaktować się pisemnie.
  3. Jeżeli tylko jest taka możliwość warto nagrać sytuacje nękania. Wprawdzie nagrywanie bez zgody osoby nagrywanej nie powinno mieć miejsca, sądy jednak często uznają je jako dowód w sprawie (należy tylko liczyć się z sytuacją, że zostanie zlecona biegłemu do wykonania analiza autentyczności. Niestety na koszt osoby mobbingowanej).
  4. Dowodem mobbingu mogą być także zwolnienia chorobowe czy zaświadczenia lekarskie (w tym od lekarza psychiatry). Sędzia może jednak nakazać biegłemu ocenić związek przyczynowo-skutkowy wpływu sytuacji w miejscu zatrudnienia z pogorszeniem stanu zdrowia. Niestety koszt analizy także ponosi osoba mobbingowana.
  5. W końcu dowodem w sprawie o nękanie przez przełożonego mogą być też zeznania świadków – innych pracowników. Niestety trudno będzie uzyskać takie od osób nadal zatrudnionych w firmie, w obawie przed utratą zatrudnienia, ale gotowi do pomocy być może okażą się byli pracownicy, którzy sami byli mniej lub bardziej narażeni byli na niewłaściwe zachowania ze strony szefa.

Gdzie zgłosić mobbing w miejscu pracy?

Pierwszą osobą, której należy zgłosić sytuacje nękania ze strony przełożonego jest pracodawca, bowiem zgodnie Art. 943 (3) § 1, to właśnie pracodawca ma obowiązek przeciwdziałać mobbingowi.

Sytuacje mobbingowe można zgłosić, także anonimowo, do Inspekcji Pracy. Instytucja ta jest zobowiązana do weryfikacji informacji, a protokół z kontroli może okazać się później ważnym dowodem mobbingu w miejscu zatrudnienia.

Wsparcie psychologiczne i pomoc prawną można otrzymać także w Krajowym Stowarzyszeniu Antymobbingowym.
Dowiedz się więcej o tym jak udowodnić mobbing w pracy.