Powszechna krytyka rozwiązań programu reform podatkowych pod nazwą Polski Ład zaowocowała tym, iż planowana jest duża nowelizacja wprowadzonych przezeń rozwiązań. Planowane zmiany okazują się być obecnie szczególnie korzystne dla rodziców. Samotni rodzice będą ponownie mogli rozliczać się wspólnie z dzieckiem, zmianie ulegną limity zarobków, a renta rodzinna przestanie być doliczana do przychodów.
Co zatem stanowi obecnie podstawę problemów w opodatkowaniu rodziców?
Generalnie program Polski Ład wprowadził likwidację możliwości wspólnego rozliczania się samotnego rodzica wraz z dzieckiem od 1 stycznia bieżącego roku. W zamian wprowadzono ulgę, polegającą na odliczeniu od podatku kwoty 1.500,00 zł rocznie. I zmiana ta od początku budziła kontrowersje.
Szczególnie dużo wątpliwości wzbudzało uzasadnienie wprowadzonych zmian. Otóż podczas sejmowej debaty posłowie PiS tłumaczyli, iż wprowadzenie kwoty wolnej do podatku w wysokości 30.000,00 zł, przewidzianej dla wszystkich podatników, zwielokrotni zysk samotnych rodziców w stosunku do korzyści uzyskiwanych przez rodziców będących małżonkami. Posłowie uważali, iż może to być postrzegane przez pozostałych podatników jako nieuzasadnione i spowodować wzrost liczby rozwodów z powodów ekonomicznych.
Taka argumentacja nie trafiała jednak w zasadzie do nikogo. Już po wprowadzeniu Polskiego Ładu w życie okazało się, iż nowa ulga z kwotą 1.500,00 zł rocznie sprawia, iż już przy dochodzie nieco ponad 4.000,00 zł brutto miesięcznie samotni rodzice są w gorszej sytuacji niż bezdzietne małżeństwa, ponosząc większe obciążenia podatkowe.
Poza tym już w trakcie prac sejmowych prawnicy wskazywali na to, iż likwidacja możliwości wspólnego rozliczenia z dzieckiem na rzecz nowej ulgi może być niezgodna z art. 71 ust. 1 Konstytucji RP. Ów artykuł stanowi bowiem, że „rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietne i niepełne, mają prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych.”
Jakich zmian w zakresie opodatkowania rodziców należy zatem oczekiwać?
Generalnie rządzący zamierzają wycofać się z powyżej opisanej zmiany przepisów, przywracając możliwość wspólnego rozliczenia się samotnego rodzica z dzieckiem. To zaś sprawi, iż tak naprawdę nowa ulga w wysokości 1.500,00 zł nigdy nie zostanie zastosowana w praktyce, gdyż obowiązywać miała odnośnie rozliczenia rocznego za rok 2022.
W zeznaniu rocznym składanym do 2 maja bieżącego roku za rok 2021 rodzice mogą rozliczyć się z dzieckiem na starych zasadach, a w latach kolejnych będą to robić na podstawie nowelizacji programu Polski Ład, gdzie nowej ulgi już nie będzie.
Co ważne, okazuje się, iż w rozliczeniu za rok 2022 samotni rodzice mogą skorzystać jeszcze bardziej, gdyż będzie można podwójnie skorzystać z nowej wyższej kwoty wolnej od podatku, która wynosi obecnie 30.000,00 zł. Preferencyjne rozliczenie rodzica wraz z dzieckiem polega bowiem na obliczeniu podatku w podwójnej wysokości od połowy dochodu tej osoby. Dzięki temu kwota wolna od podatku jest wykorzystywana dwukrotnie, tak jak przy wspólnym opodatkowaniu małżonków.
Poza tym, po wejściu w życie nowelizacji przepisów Polskiego Ładu, podwójną kwotę wolną będzie można uwzględniać już przy zaliczkach podatkowych potrącanych miesięcznie. W tym celu podatnik będzie musiał złożyć płatnikowi oświadczenie o zamiarze korzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów.
Kolejną korzystną zmianą proponowaną w powstałej nowelizacji programu Polski Ład jest podwyższenie limitu zarobków, jakie może osiągać pełnoletnie uczące się dziecko, by rodzice nie utracili preferencji w opodatkowaniu. Otóż kwota ta ma być zmienna i wynosić 12-krotność renty socjalnej wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego. Od marca bieżącego roku renta socjalna wynosi 1.338,44 zł, zatem jej 12-krotność to 16.061,28 zł. Tymczasem obecnie limit ten wynosi 3.089,00 zł, więc zmiana ta byłaby bardzo korzystna.
Ważnym jest bowiem, iż kwota owego limitu jest bardzo ważna nie tylko pod kątem prawa rodzica do wspomnianego już powyżej preferencyjnego opodatkowania dochodów osoby samotnie wychowującej dziecko, lecz również do skorzystania:
- ze zwolnienia w ramach ulgi zero PIT dla rodziców co najmniej 4 dzieci
- z podatkowej ulgi na dzieci, czyli odliczenia od podatku określonej kwoty na dziecko
Preferencje powyższe przysługują podatnikom wychowującym dzieci małoletnie i dorosłe, ale otrzymujące zasiłek pielęgnacyjny bądź rentę socjalną, bez względu na wysokość ich rocznych dochodów, oraz pełnoletnie uczące się dzieci do ukończenia 25 roku życia.
Co jeszcze zmienić się ma na korzyść w zakresie opodatkowania rodziców?
W planach Ministerstwa Finansów jest również to, by renty rodzinne małoletnich dzieci nie były doliczane do dochodów rodzica. To zaś oznacza, iż dziecko będzie traktowane jako odrębny podatnik i tak jak rodzic skorzysta z kwoty wolnej w wysokości 30.000,00 zł.
Obecnie bowiem dochody małoletnich dzieci, z wyjątkiem dochodów z ich pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku, dolicza się do dochodów rodziców (o ile rodzicom przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci).
Podsumowując, zmiany podatkowe dla samotnych rodziców idą obecnie w kierunku naprawy tego, co tak naprawdę zepsuł program podatkowy Polski Ład. Likwidacja bowiem możliwości wspólnego opodatkowania z dzieckiem i wprowadzenie nowej ulgi w kwocie 1.500,00 zł to od samego początku był kiepski pomysł, krytykowany zarówno pod kątem ekonomicznym, jak i formalnym. Zatem przywrócenie możliwości wspólnego opodatkowania z dzieckiem i zniesienie nowej ulgi jest krokiem w dobrym kierunku. Poza tym obecnie, przy wzroście kwoty wolnej od podatku, samotny rodzic dziecka nie zapłaci podatku dochodowego od rocznego dochodu do 60.000,00 zł.
Ekspert Łukasz swoje wieloletnie doświadczenie na rynku pracy postanowił przekazać także na naszym blogu. Jego artykuły dotyczą aktualnych zmian gospodarczych a także tych na rynku pracy. Z chęcia udzieli porad pracodawcą, którzy prężnie rozwijają swoje firmy.