Tarcza antykryzysowa, której zadaniem jest ochrona polskiej gospodarki przed skutkami wywołanymi przez epidemię koronawirusa weszła w życie. Jednym z jej zapisów jest automatyczne przedłużenie ważności dokumentów urzędowych, potrzebnych cudzoziemcom, by móc legalnie pracować w Polsce. I takie rozwiązanie dotyczy nawet pracy sezonowej.
O jakim automatycznym przedłużeniu ważności dokumentów służących legalizacji zatrudnienia cudzoziemców jest mowa?
Z dniem 1 kwietnia 2020 roku weszły w życie przepisy tarczy antykryzysowej, przede wszystkim zaś ustawa z dnia 31 marca 2020 roku o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. poz. 568).
Pośród różnych jej zapisów znalazły się tam również uregulowania dotyczące przedłużenia legalności pobytu i zatrudnienia cudzoziemców. W obecnej bowiem sytuacji, w ramach profilaktyki i zgodnie z wprowadzonymi obostrzeniami administracyjnymi, doszło do zawieszenia bezpośredniej obsługi interesantów w urzędach wojewódzkich i urzędach pracy. Tym samym w praktyce zablokowana została możliwość składania odpowiednich wniosków, a tym samym dochowania wymaganych terminów uzyskania zezwoleń i innych dokumentów.
Rozwiązania wprowadzone w życie w ramach tarczy antykryzysowej pozwolą zatem uniknąć wielu cudzoziemcom utraty prawa do legalnego pobytu i pracy. Co istotne, wprowadzone rozwiązania przejściowe nie mają wpływu na status pobytowy obywateli państw Unii Europejskiej (UE), gdyż nie jest on uzależniony od zezwoleń i podobnych dokumentów.
Zatem co konkretnie zmienia tarcza antykryzysowa w kwestii pobytu i pracy cudzoziemców?
Ustawa z dnia 31 marca 2020 roku wprowadza zasady automatycznego przedłużenia okresów legalnego pobytu na podstawie wizy krajowej oraz zezwolenia na pobyt czasowy. Zgodnie z jej zapisami, cudzoziemiec, którego ostatni dzień pobytu na podstawie wizy lub ostatni dzień okresu ważności zezwolenia przypada w okresie obowiązywania stanu epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonych w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2, może pozostać w Polsce do upływu 30-go dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni.
Co bardzo istotne, owo przedłużenie działa z mocy prawa i nie wymaga podejmowania dodatkowych działań przez zainteresowanego, szczególnie zaś jakichkolwiek potwierdzeń czy też decyzji. Oznacza to zatem, iż:
- w przypadku wizy – nie będzie umieszczana nowa naklejka wizowa
- w przypadku zezwolenia – nie będzie wydawana nowa ani wymieniana dotychczasowa karta pobytu
Te rozwiązania nie dotyczą, jednakże:
- pobytu na podstawie wiz Schengen, gdyż sposób ich przedłużenia uregulowany jest w ustawodawstwie UE
- rezydenta długoterminowego UE, gdyż zezwolenia mają charakter bezterminowy
Na co jeszcze wpływ mają nowe uregulowania w zakresie pobytu i pracy cudzoziemców?
Otóż nowe przepisy automatycznie wydłużają też terminy na złożenie wniosków. Wypadające bowiem w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii terminy złożenia wniosków o udzielenie zezwoleń pobytowych, przedłużenie wizy oraz pobytu w ramach ruchu bezwizowego ulegają z mocy prawa przedłużeniu do 30-go dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni.
Standardowa bowiem procedura w tym zakresie przewidywała, iż cudzoziemiec był zobowiązany osobiście złożyć wniosek, najpóźniej w ostatnim dniu legalnego pobytu. Ponadto w przypadku składania wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt wymóg osobistego stawiennictwa podyktowany był koniecznością pobrania odcisku linii papilarnych. Te wszystkie wymogi i procedury zostają obecnie zawieszone.
Należy też zastrzec jednocześnie, iż pobyt cudzoziemca w Polsce w okresie biegu przedłużonego terminu będzie uznany za legalny, jeżeli cudzoziemiec złoży odpowiedni wniosek przed upływem tegoż terminu. Istotnym jest zatem, by dopilnować owego 30-dniowego terminu po ustaniu stanu epidemii lub stanu epidemicznego.
Co jeszcze ulega zmianie w zakresie wydłużenia ważności dokumentów?
Ustawowe zapisy objęły również swym zasięgiem prolongatę terminów ważności zezwoleń na pracę oraz oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. I tak, okres ważności zezwolenia na pracę upływającego w okresie trwania stanu epidemicznego lub stanu epidemii ulega przedłużeniu z mocy prawa do upływu 30-go dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni. Ten zapis dotyczy wszystkich typów zezwoleń, zatem łącznie z zezwoleniem na pracę sezonową.
Trochę inaczej sytuacja przedstawia się w przypadku zatrudnionych na podstawie oświadczeń zarejestrowanych w prowadzonej przez urząd pracy ewidencji. W tym przypadku upływ dopuszczalnego okresu zatrudnienia przypadający w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii nie skutkuje niemożnością dalszej pracy. Zgodnie z nowymi przepisami może ona nadal wykonywać pracę określoną oświadczeniem na rzecz podmiotu, który złożył oświadczenie, w okresie lub okresach nieobjętych tym dokumentem, jednakże do upływu 30-go dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni.
W tym miejscu warto zaznaczyć, iż możliwość odłożenia w czasie uzyskiwania zezwoleń na pracę przez pracodawcę i poprzestania na wpisie oświadczenia do ewidencji dotyczy wyłącznie przypadków zatrudniania obywateli: Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji lub Ukrainy. W tym przypadku długość pracy na podstawie oświadczenia jest ograniczona do 6 miesięcy w przeciągu kolejnych 12 miesięcy. Obecne ustawowe przedłużenie tych terminów nie będzie do tego limitu wliczane.
Co jeszcze wynika z przepisów tarczy antykryzysowej w sprawie cudzoziemców?
Generalnie przyjęte rozwiązania dotyczą osób już przebywających na terytorium Polski. Natomiast obecnie cudzoziemcy mogą wjeżdżać do Polski jedynie w ograniczonych przypadkach. Wyłączenia z zakazu wjazdu do Polski dotyczą osób:
- będących małżonkami lub dziećmi obywateli polskich
- posiadających Kartę Polaka
- mających prawo stałego lub czasowego pobytu na terenie Polski lub pozwolenie na pracę
Zatem cudzoziemiec, który wyjechał z Polski, ale jednocześnie dysponuje odpowiednim zezwoleniem na pobyt lub pracę, ma prawo do wjazdu do naszego kraju. Jednakże nie ominie takiej osoby obowiązek odbycia 14-dniowej, domowej kwarantanny.
Nie ma jednak w takim przypadku przeszkód do podjęcia pracy w systemie zdalnym, o ile jest to możliwe i nie wiąże się z łamaniem zaleceń inspektora sanitarnego. O fakcie objęcia kwarantanną cudzoziemiec winien niezwłocznie powiadomić swego pracodawcę.
Podsumowując, automatyczne przedłużenie ważności wszelakich dokumentów niezbędnych do legalnego pobytu i pracy w Polsce dla cudzoziemców to rozwiązanie bardzo dobrze i z wszystkich stron oczekiwane. Pozwoli to bowiem nadal przebywać w Polsce i pracować wielu obywatelom innych państw w dobie panowania wszelakich obostrzeń związanych ze swobodnym poruszaniem się i przemieszczaniem.
Ekspert Łukasz swoje wieloletnie doświadczenie na rynku pracy postanowił przekazać także na naszym blogu. Jego artykuły dotyczą aktualnych zmian gospodarczych a także tych na rynku pracy. Z chęcia udzieli porad pracodawcą, którzy prężnie rozwijają swoje firmy.