Biznes powoli się rozwija, przychody rosną, a comiesięczne wysyłanie deklaracji VAT nie wywołuje już drżenia rąk. Wielkimi krokami zbliża się czas scedowania części obowiązków na tzw. osoby trzecie, tylko właściwie… jak zatrudnić pracownika, żeby w nieodległej przyszłości nie żałować swojej decyzji?
Postanowienia umowne
Na samym początku należy przede wszystkim podjąć decyzję, jaka umowa będzie najkorzystniejsza z punktu widzenia prowadzonej działalności gospodarczej. Mamy do wyboru szereg instrumentów służących z zasady różnym celom, lecz zdecydowanie najpopularniejsze są trzy formuły prawne:
- umowa o pracę (na okres próbny, na czas określony i nieokreślony) – której przedstawiać nikomu nie trzeba; umowa regulowana zapisami Kodeksu pracy,
- umowa-zlecenie – niepodlegająca Kodeksowi pracy, ale w zamyśle oskładkowana; dotyczy wykonywania na rzecz zleceniodawcy z góry zdefiniowanych czynności w konkretnym lub dowolnym terminie,
- umowa o dzieło – również nie podlega ona Kodeksowi pracy i nie jest oskładkowana; umowa ta jest dedykowana czynnościom podejmowanym jednorazowo.
Ustawodawca zagwarantował pracownikowi zatrudnionemu na zasadzie umowy o pracę m.in. prawo do urlopów, płatnych zasiłków chorobowych czy płacy minimalnej. Tzw. najniższa krajowa była do niedawna wyłączną domeną wspomnianej umowy, jednak zmiany w prawodawstwie sprawiły, że od stycznia 2017 r. również do umowy-zlecenia została przypisana stawka minimalna – w tym wypadku godzinowa.
Warto jednocześnie odnotować, iż sądy częstokroć negują zasadność zawierania umów cywilnoprawnych wobec obowiązków oraz trybu pracy narzuconych zleceniobiorcy lub wykonawcy dzieła. W większości charakter podejmowanych przez niego działań zawiera się bowiem w definicji standardowego stosunku pracy.
Dalsze formalności
Skoro zostało już wstępnie zarysowane, jak zatrudnić pracownika od strony prawnej, pora przejść do biznesowej prozy. Jest kilka istotnych punktów, o których należy pamiętać po podpisaniu wybranej umowy:
- zgłoszenie pracownika do ZUS – jeśli umowa ma być oskładkowana,
- skierowanie pracownika na badania – jeśli łączy go z pracodawcą stosunek pracy lub jeśli praca ma się odbywać w warunkach wymagających dobrej kondycji psychofizycznej,
- przeszkolenie pracownika w zakresie bhp – j/w; ponadto szkolenia takiego nie muszą przechodzić pracownicy należący do tzw. pierwszej grupy pokrewieństwa (żona, brat, dzieci etc.),
- rozliczanie wynagrodzenia pracownika i przekazywanie w jego imieniu zaliczek na poczet podatku dochodowego do urzędu skarbowego oraz przekazywanie składek do ZUS-u.
Jak zatrudnić pracownika i mieć spokojną głowę?
Oczywiście wyjaśnienie, jak zatrudnić pracownika wygląda prosto jedynie na papierze. Tezę tę potwierdzi zapewne większość pracodawców mających za sobą pierwsze doświadczenia w dziedzinie rozszerzania składu osobowego własnej firmy. Samo zatrudnienie jest zresztą przysłowiowym wierzchołkiem góry lodowej, a masa krytyczna sprowadza się m.in. do:
- ustawicznego wertowania Kodeksu pracy,
- borykania się z różnokolorowymi formularzami poszczególnych urzędów,
- obserwowania zmian w prawodawstwie,
- wykonywania skomplikowanych obliczeń matematycznych,
- dostosowywania polityki ochrony danych osobowych do rosnących potrzeb firmy.
Z uwagi na powyższe niedogodności przedsiębiorcy z reguły decydują się powierzyć kwestie kadrowe specjalistom, dzięki czemu unikają mielizn paragrafów i liczb. Tym samym mogą się też skupić na działaniach kluczowych, czyli na zwiększaniu zysków.
Łukasz Jabłoński
Ekspert w dziedzinie HR oraz rynku pracy z wieloletnim doświadczeniem. Praca w branży HR pozwoliła na poznanie wielu ciekawych technik rekrutacyjnych. Na blogu udziela porad a także opisuje procesy związane z prowadzeniem rekrutacji bądź też firmy.