Celem oceny ryzyka zawodowego jest ustalenie zagrożeń w środowisku pracy pracownika i podjęcie działań mających na celu ich zmniejszenie lub wyeliminowanie. Jest to istotne, ponieważ czynniki uciążliwe i szkodliwe mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia, przez możliwość wystąpienia urazu czy wypadku w miejscu pracy, a długotrwale oddziałujące, prowadzić do chorób zawodowych.
Kto i kiedy powinien przeprowadzić analizę ryzyka ryzyko zawodowego dla pracownika biurowego
?
Obowiązek oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach w zakładzie pracy nakłada na pracodawców Kodeks pracy, i odpowiedzialność za prawidłowe przeprowadzenie oceny zawsze spoczywa na nich, przy czym zatrudniający nie jest on zobowiązany do samodzielnego przeprowadzenia oceny, może zlecić to kompetentnej osobie np. specjaliście ds. BHP. Dokumentację oceny ryzyka należy aktualizować wraz ze zmieniającymi się warunkami pracy. Opracowanie należy traktować jako narzędzie, które pozwala na zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników i poprawy warunków pracy.
Wykonanie oceny ryzyka zawodowego dla pracownika biurowego. Krok po kroku
- Zebranie informacji niezbędnych do przeprowadzenia badania (warto uwzględnić opinie i zgłoszone uwagi osób zatrudnionych na stanowiskach podlegających ocenie, mogą oni sygnalizować o uciążliwościach, których nie uwzględniają metody badawcze).
- Identyfikacja zagrożeń.
- Metody analizy ryzyka w środowisku pracy. Najczęściej zastosowanie ma Polska Norma PN-N-18002 („Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego”, PKN styczeń 2000) – w zależności od skali prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia, wynik może mieć wartość: małe, średnie, duże. Do oceny czynników szkodliwych i uciążliwych w środowisku pracy może mieć zastosowanie także: metoda Wstępnej Analizy Zagrożeń (PHA), metoda Wskaźnika Ryzyka (RISC SCORE), metoda Grafu Ryzyka, metoda Analizy Bezpieczeństwa Pracy (JSA)
- Wskazanie działań likwidujących lub zmniejszających ryzyko zawodowe.
- Wykonanie dokumentacji wyników z przeprowadzonego badania.
- Zapoznanie pracowników z oceną ryzyka.
- Okresowa weryfikacja.
Jakie zagrożenia i uciążliwości mogą wystąpić na stanowisku pracownika administracyjno-biurowego?
Według Karty charakterystyki zagrożeń zawodowych opracowanej przez specjalistów Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO), Izraelskiego Instytutu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy (IIOSH) oraz Międzynarodowego Centrum Informacji o Bezpieczeństwie i Higienie Pracy (CIS), w pracy administracyjno-biurowej mogą wystąpić uciążliwości:
- problemy spowodowane długotrwałą pracą przy komputerze (bóle pleców, rąk i ramion, zmęczenie wzroku itp.), problemy związane ze słabą wentylacją pomieszczeń biurowych.
- pracownik może stykać się z problemami związanymi ze złymi stosunkami międzyludzkimi. Może być narażony na oskarżenia, ataki fizyczne i słowne.
Czynniki szkodliwe i uciążliwe w pracy administracyjno-biurowej:
- czynniki mogące spowodować wypadki (drabiny, nieprawidłowo używane meble biurowe, ciężary, schody, śliskie podłogi, luźne przewody, ostre przyrządy stosowane w biurze, prąd elektryczny, uszkodzone urządzenia, palenie tytoniu)
- czynniki fizyczne (hałas, poparzenia, nieodpowiednie oświetlenie)
- czynniki chemiczne i pyły
- czynniki biologiczne (grzyby i pleśnie występujące np. na starych dokumentach, mikroorganizmy chorobotwórcze)
- czynniki ergonomiczne, psychospołeczne i związane z organizacją pracy (możliwość dolegliwości bólowych wynikających z przeciążenia poszczególnych części organizmu, długotrwałe przebywanie w pozycji siedzącej, w tym praca przy komputerze, typowe dla środowiska biurowego, częsty kontakt z klientami, który może być przyczyną stresu)
Dokumentacja oceny ryzyka zawodowego dla zawodu pracownika biurowego
Niezbędne elementy, które powinno zawierać opracowanie, określone zostały w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, w § 39 a ust. 3. Dokument powinien zawierać: opis ocenianego stanowiska pracy, wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego dla każdego z czynników środowiska pracy, niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko oraz datę oceny i osobę, która ją przeprowadziła.
Jak informować pracownika o ryzyku zawodowym?
Kodeks pracy nakłada na pracodawcę konieczność zaznajomienia pracownika w zakresie ryzyka zawodowego w miejscu i zasad ochrony jeszcze przed dopuszczeniem go do wykonywania obowiązków wynikających z umowy o pracę.
Obowiązek informacyjny może zostać wykonany w trybie zwyczajowo przyjętym w zakładzie pracy, ale może być również zamieszczony w regulaminie pracy lub przekazany indywidualnie w formie pisemnej, za pokwitowaniem odbioru, które następnie należy dołączyć do akt osobowych.
Jedna ocena ryzyka zawodowego dla kilku stanowisk pracy
Ocena ryzyka zawodowego dla pracownika administracyjno-biurowego będzie też odpowiednia dla stanowisk, których praca, w zależności od branży, także jest wykonywana w pomieszczeniach biurowych, zachodzi konieczność wykonywania co najmniej 4-godzinnej pracy przy monitorze oraz sporadyczne opuszczanie miejsca pracy celu wykonania czynności dodatkowych.
Opracowany dokument będzie więc odpowiedni dla zawodów jak: pracownik działu handlowego i obsługi klienta, księgowy, kadrowy, sekretarka, informatyk-programista oraz asystenci i specjaliści innych zawodów z branż: przemysł, handel, usługi.
Ekspert w dziedzinie HR oraz rynku pracy z wieloletnim doświadczeniem. Praca w branży HR pozwoliła na poznanie wielu ciekawych technik rekrutacyjnych. Na blogu udziela porad a także opisuje procesy związane z prowadzeniem rekrutacji bądź też firmy.